Vo Co Truyen - Tradycyjne sztuki walki Wietnamu

W Wietnamie praktykuje się tradycyjne stare sztuki walki Vo Co Truyen 

Vo Co Truyen (Võ Thuat Cổ Truyền) jest współczesną nazwą starego terminu – Vo Thuat odnoszącego się do tradycyjnych (często rodzinnych lub klanowych) sztuk walki. Obecnie w Wietnamie rozwijają się dwa nurty narodowych sztuk walki. Pierwszy to bardziej sportowy Vovinam Viet Vo Dao, które jest miksem starych sztuk walki – Vo Thuat z Ju Jutsu, Muay Thay oraz Vat – tradycyjnymi wietnamskimi zapasami oraz drugi nurt to tradycyjny starożytny wietnamski Vo Co Truyen, które niesie ze sobą także historię i tradycje sztuk walki z Wietnamu.  

Vo Co Truyen - Wietnamska sztuka walki

Wietnamskie sztuki walki wspominane są z czasów około 3 tysiące lat p.e.ch., kiedy panowała półlegendarna dynastia Hung Vuong. Praktyka VCT obejmuje dyscypliny charakterystyczne dla wszystkich tamtejszych sztuk walki takich jak: Quyen i Quyen Vu Khi, czyli ćwiczenie się w formach bez broni i z białą bronią. Wielu adeptów VCT ma bardzo dobrze opanowane techniki zapaśnicze (Vat), nożycowe (Don Chan) oraz techniki form z partnerem (Song Luyen), a także z maczetą (Ma Tau) . 

Przykładowo w Hanoi mistrz Bui Dang Van prowadzi rodzinną szkołę walki w ramach Vo Co Truyen, który jako jeden z trzech systemów sztuki walki jest praktykowany we współczesnym Wietnamie. Vo Co Truyen oprócz nauki walki z bronią i bez, kładzie duży nacisk na rozwój energii wewnętrznej, a co za tym idzie wielu mistrzów VCT to eksperci w dziedzinie medycyny naturalnej oraz medycznego Chi Kung (Qigong). Trening u mistrza Bui Dang Van składa się z dwóch części – indywidualny przekaz form Quyen oraz indywidualny trening ze starszymi uczniami. Mistrz Van jako typowy przedstawiciel Vo Co Truyen bardzo dba zarówno o dobre opanowanie podstaw w grupie jak i o rozwijanie indywidualnego stylu zaawansowanych adeptów. Mistrzowie VCT oferują bardzo solidny, intensywny i gruntowny trening w zakresie szkolenia wojowników Vo Viet. 

Sztuki walki praktykowane były nie tylko w Chinach, Indiach czy Japonii, skąd są najczęściej znane, ale także w Wietnamie, skąd znane są ogólnie jako Vo Viet (Wietnamskie Walki) lub Viet Vo Dao (Wietnamska Droga Walki). W Wietnamie wyróżnia się generalnie trzy duże grupy systemów szkół walki (Viet Vo), które poza odrębną metodologią i filozofią różnicuje kolor używanego stroju do ćwiczeń czyli Vo Phuc: 

- Vo Co Truyen, VCT (tradycyjne sztuki walki) – rodzinne szkoły wietnamskie – czarne vo phuc. Vo Co Truyen oprócz nauki walki z bronią i bez, kładzie duży nacisk na rozwój energii wewnętrznej, a co za tym idzie wielu mistrzów VCT to eksperci w dziedzinie medycyny naturalnej. 

- Vovinam (Duma narodu), VVN – niebieskie Vo Phuc, charakterystyczne dla bardziej współczesnych sportów i sztuk walki. 

- szkoły chińsko-wietnamskie – najczęściej skupione wokół szkoły Thieu Lam (Shaolin) i często usytuowane przy klasztorach buddyjskich – brązowe vo phuc. 

W XX wieku, już współcześnie, w czasie powstania federacji styli i szkół walki znanych jako Vo Co Truyen skodyfikowano ponad 40 tradycyjnych szkół walki z Wietnamu. W Europie określa się je często wspólną nazwą Viet Vo Dao lub Vo Co Truyen. Jesienią 2010 roku obchodziliśmy uroczyście Trzydziestolecie istnienia tradycyjnych wietnamskich sztuk walki w Polsce, które przyniósł już w 1974 roku student z Wietnamu Mistrz La Duc Trung! Formalnie, pierwsze sekcje w Polsce i szkoła Vo Co Truyen powstały około 1979 roku, chociaż wielu zapaleńców ćwiczyło gorliwie od przynajmniej 1974 roku! Szkoły są jednak bardzo zróżnicowane – począwszy od systemów miękkich po bardzo twarde. We wszystkich tych szkołach na równi traktuje się naukę walki z bronią (Co Vo Dao – 18 najpopularniejszych broni, m.in.: miecz, kij, włócznie, lance, halabardy) oraz bez broni (Quyen Dao). System ten poważnie podchodzi do treningu energii wewnętrznej (Noi Cong) – wielu mistrzów VCT jest ekspertami medycyny tradycyjnej. Obecnie niektóre szkoły VCT rozwijają się również w kierunku sportu: co roku odbywają się zawody w wybranych konkurencjach (walka sportowa, formy z bronią bez broni, układy podwójne). W odróżnieniu do Vovinam, Vo Co Truyen ma odmienny system stopni i inne kolory pasów; mistrz nosi biały pas – warto wspomnieć, że może być tylko jeden mistrz w danej szkole, który ma prawo nosić wspomniany najwyższy stopień. 

Mistrz La Duc Trung prowadzi patronat nad rodzinną szkołą walki w ramach tradycyjnych wietnamskich sztuk walki Vo Co Truyen, który jako jeden z trzech systemów sztuki walki jest praktykowany w Wietnamie (Vo Viet). W Polsce mamy szkołę Vo Co Truyen z Pucka prowadzoną pod kierownictwem trenera Marka Wełpy z Pucka, a także szkołę w Żninie, Nakle i Bydgoszczy. 

Wietnamska sekcja Vo Co Truyen

System tradycyjnych stopni Vo Co Truyen 

Na początku XXI wieku wietnamska federacja Vo Co Truyen skupia około 60 szkół tradycyjnych sztuk walki. W samym Wietnamie ćwiczy przynajmniej ćwierć miliona ludzi, chociaż w I połowie XX wieku ćwiczyło nawet 2 miliony ludzi. VCT jest bardzo bogate technicznie - kopnięcia, łokcie, kolana, uderzenia głową, dźwignie, rzuty, techniki zapaśnicze - ma jasno poukładane formy, bardzo fajną metodykę treningu, dużo ćwiczeń w parach, sporo wolnych walk, a także poważne zajęcia z białą bronią. W dawnym Wietnamie stosowany był tylko wewnętrzny podział ćwiczących, nie mający nic wspólnego ze stopniami. Jest on nadal aktualny w grupie skupionej wokół danego mistrza Vo: 

* Vo Su - mistrz

* Su Huynh - bezpośredni uczeń mistrza

* Su De - młodszy uczeń

* Huynh De - bracia Vo sztuki walki 

Strój w Vo Co Truyen (Vo Viet, Vo Dao) nazywa się Vo Phuc. 

* Bluza – Ao 

* Spodnie – Quan

* Pas – Dai

Powstał on na bazie ludowego stroju noszonego w Wietnamie. 

Współczesny system stopni w sportowych federacjach Vo Viet to:

Stopnie uczniowskie – Cap 

Stopnie instruktorskie i mistrzowskie – Dang 

Wietnamskie liczebniki 

1 – MOT 

2 – HAI 

3 – BA 

4 – BON 

5 – NAM 

6 – SAU 

7 – BAY 

8 – TAM 

9 – CHIN 

10 – MUOI 

Vo Co Truyen Polska 

Polska może się poszczycić także mistrzami technicznymi starych tradycyjnych sztuk walki Vo Co Truyen, a stare Vo Quyen reprezentują mistrzowie Jarosław Kobusiński ze Żnina (5 dang) i Marek Wełpa z Pucka (5 dang) oraz Iwona Buczkowska z Bydgoszczy (4 dang) – uczniowie Mistrza La Duc Trung’a ze starej szkoły Vo Viet znanej jako Vo Quyen.  Warto pamiętać, że piąty dang to najwyższy stopień (poziom) techniczny w tradycyjnych sztukach walki z Wietnamu!