sobota, 2 kwietnia 2016

Karate tradycyjne - Shorin Ryu

Okinawa i Karate Tradycyjne Shorin Ryu 


Przez karate tradycyjne rozumie się często te szkoły i style, które nie służą przeprowadzaniu zawodów sportowych w powszechnym rozumieniu tego słowa, a są ćwiczone jako sztuka bojowa na użytek pola walki. Uważa się je za kolejną lekcję z przeciwnikiem, formę treningu i dostosowania dyscypliny do wymogów wojennej rywalizacji, wzajemnego doskonalenia i użyteczności w prawdziwych bitwach na śmierć i życie. Z jednej strony oznacza to traktowanie karate jako sztuki, także moralnej i duchowej, stanowiącej śmiertelnie niebezpieczną umiejętność, którą zatraca się w sporcie, a z drugiej ćwiczy się na wypadek wojny, bitwy, walki na śmierć i życie, z gotowością do śmierci w bitwie w każdej chwili życia. 

Karate dla dzieci
Karate jest wytworem Okinawańczyków i ich wielowiekowej historii, podobnie jak Ju-Jutsu (Dźiu-Dźiutsu) jest wytworem samych Japończyków. W momencie kształtowania się karate na Okinawie - Królestwo Ryukyu było suwerennym państwem. Ponieważ dzisiaj Okinawa należy do Japonii, karate mylnie utożsamiane jest z wytworem Japończyków. Prawdą jest, że również i Japończycy rozprzestrzeniali karate na świecie, ale oni współcześnie zapominają, że ta sztuka walki została przeniesiona do Japonii z Okinawy. Japończycy zapominają, że zawsze byli, są i będą tylko bardziej lub mniej zdolnymi uczniami karate, bo ich nauczyciele - mistrzowie pozostają w dalszym ciągu tylko na Okinawie. 

Królestwo Riukiu (jap. 琉球王国 Ryūkyū Ōkoku) – Ryūchū lub Dyūchū w dialektach z Okinawy, Liúqiú w dialektach mandaryńskich - to historyczne królestwo w Azji, obejmujące większość archipelagu Riukiu. Właściwe początki królestwa łączą się ze zjednoczeniem Okinawy w 1187 roku. W 1314 roku doszło do rozpadu Okinawy na trzy królestwa: Hokuzan (北山), Chūzan (中山) i Nanzan (南山). W 1416 roku Chūzan podbiło Hokuzan, a w 1429 roku Nanzan. Zjednoczone królestwo obejmowało Okinawę, Amami Ōshima i wyspy Yaeyama. W 1609 roku królestwo zostało podbite przez Japonię, która zajęła Amami Ōshima i narzuciła królestwu swoje zwierzchnictwo. Dopiero 11 marca 1879 roku Królestwo Riukiu zostało formalnie zaanektowane przez Japonię. Aktualnie stolicą jest miasto Shuri, a językiem urzędowym riukiuański z grupy dialektów Hachijo. Japończycy używają nazwy Ryukyu jedynie w odniesieniu do dawnego Królestwa Ryukyu (Riukiu), a na zachodzie nazwy używa do określenia całego archipelagu wysp pomiędzy Japonią a Tajwanem. Nazwa Ryūkyū pojawia się w dawnych tekstach Księgi Sui z 632 roku, z chińska brzmi Liuqiu i ciągle debatuje się czy oznacza samą Okinawę, Tajwan czy Okinawę i Tajwan razem. Używano nazwy Wielkie Ryukyu dla Okinawy, a Małe Ruykyu dla Tajwanu. Flora i fauna regionu wyspiarskiego Riukiu przynależy do tej jaka występuje na Tajwanie i na Filipinach. 


Archipelag Riukiu to łącznie ponad 100 wysp i wysepek rozciągających się pomiędzy japońskim Kiusiu (Kyushu), a Tajwanem. Japońska nazwa Nansei Shotō oznacza „Wyspy Południowo-Zachodnie”, a sam archipelag Riukiu oddziela Morze Wschodniochińskie od Morza Filipińskiego. Termin „wyspy Riukiu” może odnosić się zarówno do całego archipelagu, jak też do głównej grupy wysp tego archipelagu, Ryūkyū Shotō (jap. 琉球諸島), która rozciąga się od Tajwanu do Okinawy. Ponadto używana bywa nazwa Ryūkyū-rettō (jap. 琉球列島) (grupa wysp, archipelag Ryūkyū), która określa wyspy należące do terytorium historycznego Królestwa Riukiu i obszar kultury i języków riukiuańskich: wyspy Amami, Okinawa, Miyako i Yaeyama. Po drugiej wojnie światowej wyspy Riukiu okupowane były przez USA, Amami do 25 grudnia 1953 roku, a Okinawa do 15 maja 1972 roku, co przez miejscową ludność wspominane jest generalnie jako okres najbrutalniejszych represji i terroru. Region liczy zaledwie ponad 1,5 miliona mieszkańców zamieszkałych na wyspach wulkanicznych o łącznej powierzchni 4642 km kwadratowe. Aż do XIII wieku Ryukyu uważano za ziemie ludożerców, kanibali, a to z powodu zwyczaju zjadania obcych przybyszów, w tym wielu buddyjskich misjonarzy z Chin. 

Naha i Shuri - miasta karate - Okinawa
Okinawańczycy nie spodziewali się nigdy, że ich karate pochodzące z tak małej wyspy, zyska tak wielką, światową popularność, więc wcześniej nie prowadzili żądnych zapisków historycznych na ten temat. Historię karate zaczęto spisywać dopiero po II Wojnie Światowej ale było to zbyt późno by wiele istotnych dla historii karate faktów ocalić z mroków zapomnienia. Dlatego tak wiele jest teraz sprzecznych ze sobą wiadomości dotyczących początków karate, które kryją się na Okinawie. 

Na Okinawie od wieków istniała sztuka walki Te. Była ona wytworem straży pałacowej królewskiego zamku w Shuri. Dokładnie nie wiadomo jak wyglądała od strony technicznej. W 1372 roku chińscy wojskowi zapoznają straż pałacową zamku w Shuri ze swoimi metodami sztuk walki przypominającymi dzisiejsze kata. Podstawę treningu okinawskiej Te stanowiły ćwiczenia na makiwarze w myśl koncepcji "Issen Issatsu" czyli " jedno uderzenie - jedno życie". Oznacza to ćwiczenie szybkości i mocy pojedynczych uderzeń tak, aby były druzgoczące i śmiertelne dla przeciwnika. Z czasem uzupełnieniem treningu stały się kata i ich interpretacje. Te było umiejętnością walki dla pojedynczego człowieka, dla którego umiejętność zadania pojedynczego kończącego walkę  ciosu była najważniejsza. Zawsze w karate należy praktykować jeszcze szybszy i potężniejszy cios! 

Powszechnie przyjmuje się, że tego, co Chińczycy nauczyli królewskie straże pałacowe na Okinawie, nauczył Chińczyków buddyjski Mistrz Bodhidharma w Chinach znany jako Mistrz Ta Mo, a w Japonii jako Mistrz Daruma. Mistrz Bodhidharma przywędrował z Indii do Chin przynosząc starożytną sztukę Kalaripayat nauczaną później w buddyjskim klasztorze Szaolin w prowincji Honan, gdzie nauczał także Ch'an czyli po japoński Zen (Dzen) i tak sztuka karate jest od zawsze powiązana także z buddyjskim Zen czyli sztuką skupienia, refleksji i medytacji. Na Okinawie powszechnie przyjmuje się jako historyczny fakt pochodzenie karate od dawnej sztuki Szaolin z japońska zwanej Shorin. 

Bodhidharma - jap. Bodai Daruma - chiń. Ta Mo
Karate tradycyjne jest sztuką samoobrony, która wyodrębniła się z uprawianego na Okinawie budo (sztuka wojenna). Oryginalne Okinawskie karate, zwane dzisiaj karate tradycyjnym, nigdy nie rozróżniało stylów, a raczej wspominało dobrych mistrzów. W wyniku masowej mody na karate na świecie z powodów komercyjnych zaczęły pojawiać się liczne style i szkoły, które z oryginalnym karate nie mają nic wspólnego. Powstało wiele mało znaczących odprysków od oryginalnego nurtu karate tradycyjnego. Zarządzaniem oryginalnym karate na świecie zajmuje się WTKF (World Traditional Karate-Do Federation) aktualnie z siedzibą w Genewie (Szwajcaria), a w Polsce PZKT (Polski Związek Karate Tradycyjnego). 

Ewolucja karate tradycyjnego zakończyła się około 1930 roku na terenie Japonii. Podstawowe techniki wzięły swój początek z "to-de", sztuki walki bez użycia broni, która rozwinęła się na japońskiej wyspie Okinawa, gdy ówczesne władze zabroniły ludności posiadania jakiejkolwiek broni. Okinawskie tode oparte było na chińskiej sztuce walki, znanej jako chuan fa. Korzenie chuan fa sięgają ponad tysiąc lat wstecz. Ogólnie uważa się, iż największy wpływ na rozwój okinawskiego to de miała odmiana chuan fa zwana nan pei chun, która kwitła w chińskiej prowincji Fukien. 

Rezultatem uzupełnienia filozofii sztuk wojennych o podstawowe techniki to-de stało się karate tradycyjne. Nastąpiło to około roku 1600, kiedy rozmaite japońskie sztuki walki zlały się w jedno, zarówno pod względem techniki jak filozofii życia. Właśnie owo stopienie się sztuk walki w jeden system sztuk wojennych zadecydowało o powstaniu budo - ścieżki walki, drogi wojowników. Razem zaś z budo narodziła się potrzeba ustawicznego poszukiwania najwyższej doskonałości człowieka. 

W obrębie karate tradycyjnego istnieje wiele tak zwanych stylów (systemów szkół). Jednakże dzielą się one na trzy zasadnicze grupy: shuri te (włącznie z tomari te) oraz naha te, które praktykowane były jako sztuka walki w pobliskich miejscowościach na Okinawie. Generalnie każdej z tradycyjnych kata czyli form poświęcano trzy lata treningu, włącznie z jej interpretacjami i zastosowaniami, a także dużo czasu ćwiczono rozwój mocy uderzenia na makiwarach - sprzętach do uderzania. 

- Shuri te rozwinęło się w okręgu Okinawy zwanym Shuri (obecnie wchodzącym w skład miasta Naha). Shuri te opierało się na chińskiej chuan fa z roku 1400. Zostało następnie rozwinięte w sobie tylko właściwy sposób w geograficzno-politycznych warunkach Okinawy. Chatan Yara (urodzony w 1668) w Shuri został w wieku lat 12-cie czyli w roku 1680 posłany do Chin aby uczyć się Tode, chińskiej pięści, a kiedy powrócił po 20-tu latach w 1700 roku, rozpoczął intensywne nauczanie w Shuri. Jednym z jego wybitnych uczniów jest Takahara Peichin Sensei, którego uczniem został lepiej znany z historii karate Mistrz Sakugawa. Wedle okinawskiej historii Sakugawa rozpoczął naukę u mistrza Takahara około roku 1750, a w latach późniejszych udał się także na naukę Tode do Chin, gdzie ćwiczył i doskonalil się przez wiele lat. Najsławniejszym uczniem Sakugawa Sensei jest Matsumura Sokon urodzony w 1805 roku, którego rodzina królewska z Okinawy w 1815 roku, gdy miał 10-lat wysłała na naukę Tode do klasztoru Szaolin w Chinach. Po powrocie został szefem ochrony i osobistym ochraniarzem króla Okinawy Sho Ko. Dożyl sędziwego wieku 87 lat, zmarł w 1892 roku będąc znanym jako wybitny wojownik Bushi Matsumura i nauczyciel mistrza Itosu Ankoh (Yosutsune) (1830-1915). 

- Naha te wywodzi się wprost od nan pei chun z lat dziewięćdziesiątych XX stulecia. Zostało sprowadzone do okinawskiego okręgu Naha bezpośrednio z chińskiego Fukien. 

- Tomari te pochodzi z okręgu Tomari na Okinawie jako trzecie tradycyjne miejsce czy rejon w którym rozwijało się Tode (chińskie ręce) czy Okinawa Te (okinawskie ręce). 

Karate (Karatedo) jest sztuką walki z Okinawy, podstawą której są określone kata i ich interpretacja nauczane "ręka w rękę". Karate powstało na Okinawie - największej wyspie Archipelagu Ryukyu i jest wytworem wielowiekowej kultury Okinawańczyków. Okinawa Shorin-Ryu Karate jest najstarszym (pierwszym) stylem karate. Jego założycielem był Sokon "Bushi" Matsumura - szef ochrony królów Ryukyu. Swój styl mistrz Matsumura nazwał Shuri Te. Najsłynniejszym uczniem Matsumury był Anko Itosu, modernizator karate który ostatecznie ukształtował styl. Okinawa Shorin-Ryu Karate jest najstarszym (pierwszym) stylem karate, o którym się mówi: 

"Honto No Te Wa Shuri-Te Dake Da".  
"Jedynym prawdziwym TE jest tylko Shuri-Te". 

Sukcesor Anko Itosu, mistrz Choshin Chibana (10 dan), zmienił w 1933 roku nazwę stylu z Shuri Te na Okinawa Shorin-Ryu oraz założył pierwszą organizację stylową – Okinawa Shorin-Ryu Karatedo Association (1948 rok). Do najlepszych uczniów mistrza Chibany należą Katsuya Miyahira (10 dan) i Shugoro Nakazato (10 dan), którzy obaj jako jedyni przedstawiciele Okinawa Shorin-Ryu posiadają status narodowych żyjących skarbów kultury Japonii. Ich jedynym wspólnym uczniem o międzynarodowym autorytecie oraz jednym z najlepszych instruktorów uczących Okinawa Shorin-Ryu Karate jest sensei Kenyu Chinen (9 dan). 

Okinawa Karate Dojo
Za twórcę współczesnego karate uważa się Sokona "Bushi" Matsumurę - szefa ochrony króla Królestwa Ryukyu. Był on ekspertem okinawskiej Te, znał też chińskie ch'nan fa z okolic klasztoru Shaolin oraz Jigen-Ryu - japońską sztukę walki Klanu Satsuma. Na bazie tych trzech sztuk walki stworzył karate i nadał mu formę zbliżoną do tej jaką dzisiaj ćwiczymy. Uczeń Matsumury - Anko Itosu zmodernizował karate i nadał mu dzisiejszą formę. W kwietniu 1901 roku rozpoczął on proces wprowadzania karate do szkół na Okinawie. Proces zatwierdzenia karate jako elementu kultury fizycznej w szkołach zakończył się w 1907 roku kiedy karate otrzymało oficjalny status obowiązkowego przedmiotu. Wprowadzenia karate do szkół było ważnym krokiem w jego historii bowiem dawało możliwość szerokiego zapoznania się z nim Okinawańczyków i przez to jego popularności i ekspansji. 

Stopniowo poczęły kształtować się różne tak zwane style karate, ich wyznacznikiem określającym przynależność stylową były tak zwane kata podstawowe oraz sposób ćwiczenia i walki głównych mistrzów XX wieku. Wyodrębniono cztery główne style: Shuri Te, Tomari Te, Naha Te, Uechi Ryu. Inne style były mieszaniną tych czterech grup w różnych proporcjach z technikami rodzinnymi. Dla stylu Shuri Te pochodzącym, od mistrza Anko Itosu podstawowymi kata są trzy Naihanchi, dla stylu Shuri Te pochodzącym od Chotoku Kyana podstawowym kata jest Seisan. Dla Tomari Te - stylu pochodzącego od Kosaku Matsumury kata wiodącym jest jedno kata Naihanchi. Dla stylu Naha Te pochodzącym od Kanryo Higaonny głównym kata jest Sanchin. Wreszcie dla Uechi Ryu stylu mistrza Kanbuna Uechi podstawowymi są trzy kata: Seisan, Sanchin i Sanseiryu. 

Pod koniec lat pięćdziesiątych XX wieku, ogólnoświatowe zainteresowanie karate skłoniło wiele krajów do zapraszania instruktorów z Japonii. W związku z tym, że liczba japońskich instruktorów była ograniczona, wiele rejonów świata rozwinęło swoje własne formy "nowego karate". W powszechnej świadomości oryginalne karate uprawiane w Japonii stało się znane jako karate tradycyjne, podczas gdy późniejsze odmiany, rozwinięte w różnych częściach świata, stały się znane jako "nowe karate" czy wręcz "pseudo karate". 

Karate tradycyjne, jako sztuka samoobrony i duchowa filozofia sztuki walki, rozwijało się w Japonii przez wiele lat, przez stulecia. Jego podstawa techniczna jest oparta na okinawskiej zasadzie to de, która z kolei opiera się na chonfa - chińskiej sztuce walki będącej formą samoobrony bez użycia broni. Podstawą filozoficzną karate tradycyjnego jest japońskie budo, które jest wspólne dla wielu japońskich sztuk walki. Ostatecznie, karate tradycyjne powstało w wyniku połączenia okinawskich form walki i japońskiej filozofii budo. Głównym pojęciem w strukturze technicznej karate tradycyjnego jest todome waza, czyli cios kończący, gdzie pojedyncza technika całkowicie unieszkodliwia przeciwnika. Ta wysoka sprawność techniczna czyni z karate tradycyjnego wielką sztukę. 

Karate tradycyjne, Droga Karate (Karate-Do) daje najwyższej jakości korzyści fizyczne, ponieważ trening obejmuje dynamiczne użycie całego ciała. Karate tradycyjne nie tylko dąży do rozwoju całej osoby, ale także ma korzystne działanie na stan umysłu i emocji, zapewniając całkowitą równowagę i stabilne emocje. Ostatecznym celem treningu w karate tradycyjnym nie jest tylko osiągnięcie perfekcji w sztuce walki, ale raczej całkowity rozwój ludzkiego charakteru tam, gdzie walka nie jest już potrzebna. 

Shōrin-ryū - jap. 少林流 shōrin-ryū - dosłownie "szkoła małego lasu" – pierwszy (najstarszy) styl karate powstały na Okinawie. Pierwsze wzmianki o tym stylu pochodzą z drugiej połowy XIX wieku. Jest tradycyjnym, okinawskim stylem karate. Twórcą tego stylu karate jest Sōkon "Bushi" Matsumura - uczeń Kangi Sakugawy - okinawska sztuka walki "te", walki wręcz. Pierwotnie styl nosił nazwę shuri-te. W 1933 sukcesor Itosu mistrz Chōshin Chibana (10 dan) zmienił nazwę z shuri-te na "shōrin-ryū" i założył istniejącą do dzisiaj organizację pod nazwą Okinawa Shorin-Ryu Karate-do Association z siedzibą w Naha na Okinawie. Shōrin [jap.] znaczy to samo co shaolin [chiń.], a dokładnie "młody las", "zagajnik", "młodnik". 

W 1993 roku, na 101-ym posiedzeniu Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego (Walne Zgromadzenie) ustalono, że karate tradycyjne to ta dyscyplina, która jest uprawiana przez ITKF i podlega jego przepisom. W tym momencie "karate tradycyjne" zostało odróżnione od innych dyscyplin "karate", jednak sztuki z Okinawy nie lgną zbytnio do zawodów olimpijskich, a bardziej do walki w warunkach wojny czyli do walki realnej. W związku z tym, tylko ta forma karate, która jest uprawiana i zarządzana przez zasady i przepisy ITKF, jest jedynym oficjalnie uznanym "karate tradycyjnym". Podobnie jest z pływaniem; MKOl uznał, w odróżnieniu od ogólnych form pływania, pływanie uprawiane zgodnie z międzynarodowymi przepisami o pływaniu. 

"Przepisy Sędziowskie ITKF" są oparte na shiai z japońskiego budo. Shiai oznacza dokładnie "wzajemne sprawdzanie", co oznacza, że dwie osoby współzawodniczą ze sobą w celu wzajemnego rozwoju swoich umiejętności, a nie tylko, aby przekonać się, kto zwycięży. 

Najbardziej znany kodyfikator i popularyzator karate, twórca stylu shōtōkan, Mistrz Gichin Funakoshi Sensei (1868-1957), wypowiadał się przeciwko usportowieniu karate, a także przeciwko podziałom pomiędzy stylami - twierdził, że karate jest tylko jedno. Wielka jest słuszność tej idei, gdyż człowiek pragnący nauczyć się sztuki walki powinien zapoznać się gruntownie z całą sztuką karate, a dopiero potem rozwijać szczególnie te aspekty, które najmocniej wspierają jego indywidualne talenty w walce. Trzeba także pamiętać, że pewne możliwości pojawiają się dopiero na pewnym poziomie rozwoju ogólnych umiejętności w danej sztuce. Funakoshi Sensei nauki pobierał u mistrzów Ankō Azato i Yasutsune Ankō Itosu. W 1921 na stałe wyjechał z Okinawy do Japonii i tu rozwijał sztuki walki. Pod jego okiem pobierali nauki tacy mistrzowie jak: Hironori Otsuka (wado-ryu), Masutatsu Ōyama (kyokushin) czy Hidetaka Nishiyama (karate tradycyjne). Przewodniczącym ITKF (International Traditional Karate Federation) od początku jej istnienia był sensei Hidetaka Nishiyama (1928-2008), uczeń Mistrza Gichina Funakoshi. 

Wzajemny szacunek jest podstawową zasadą współzawodnictwa w karate tradycyjnym. Techniczny rozwój następuje poprzez ciągły trening w dojo (sala treningowa czy miejsce ćwiczenia sztuki walki) zgodny z zasadami "karate tradycyjnego", które później są stosowane w czasie współzawodnictwa. 

"Zwycięstwo samo w sobie nie jest w karate tradycyjnym celem ostatecznym. Karate tradycyjne jest sztuką samoobrony , która wykorzystuje wyłącznie i w najbardziej skuteczny sposób ciało ludzkie. Znajdują w nim zastosowanie głównie techniki bloków, ciosów, uderzeń i kopnięć, w połączeniu z innymi powiązanymi z nimi ruchami". (Statut ITKF, Artykuł 1, Ustęp 1.3) 

Hidetaka Nishiyama (przepisy sędziowskie ITKF): "Karate tradycyjne jest sztuką samoobrony, która wyodrębniła się z uprawianego w Japonii budō (sztuki wojennej). Jest oparte na sztuce walki bez użycia broni, która rozwija się od tysięcy lat. Karate tradycyjne skupia się na rozwijaniu ludzkiego charakteru do takiego poziomu, że zwycięstwo nad przeciwnikiem jest osiągane bez użycia przemocy." 

Rozpowszechnianie się karate poza Okinawę rozpoczęło się już w roku 1899, kiedy to Okinawańczycy rozpoczęli emigrację na Hawaje. Od 1902 roku rozpoczęła się emigracja Okinawańczyków z Hawajów do Kalifornii, a w 1907 roku do krajów Ameryki Południowej. Pierwszymi znanymi mistrzami, którzy rozpowszechniali karate poza Okinawą byli: Yabu Kentsu (1919 r. Los Angeles, USA oraz 1927-28 r. Hawaje), Hohan Soken (1925 r. Argentyna), Chojun Miyagi (1934 r. Hawaje). W poczatkach lat 20 karate zostało przeniesione z Okinawy do Japonii przez mistrzów: Choki Motobu (1921 r. Osaka), Gishin Funakoshi (1922 r. Tokyo), Kenwa Mabuni (1928 r. Tokyo-Osaka) oraz Kanken Toyama (1930 r. Tokyo). 

Według źródeł historycznych w 520 roku e.ch., założyciel buddyzmu Chan (Zen w Japonii) hinduski mnich Bodhidharma (Daruma Taishi), przybył pieszo z Zachodnich Indii do Chin, pokonując samotnie drogę długości kilku tysięcy mil przedzierając się przez łańcuchy górskie z Himalajami włącznie i przebywając rzeki bez mostów w kompletnie dzikich okolicach, aby nauczyć monarchę z dynastii Liang doktryn owego prądu umysłowego jakim był Buddyzm. Nawet dzisiaj szlaki, którymi szedł mnich są prawie niemożliwe do przejścia, można więc wyobrazić sobie wielkość ducha i siłę fizyczną Darumy. 

Studiując techniki ataków zwierząt i owadów oraz siły natury Mistrz Kalaripayat Bodhidharma (Bodai Daruma) łączył je ze specjalnymi technikami oddychania i rozwijał podstawy legendarnego systemu walki bez użycia broni znanego jako Indra Mushti (Pięść Indry) lub Vajra Mushti (Pięść Gromu). Po niezbyt udanym, krótkim pobycie na dworze cesarskim udał się do klasztoru Shao Lin Ssu (znanego bardziej pod japońską nazwą Shorinji) w prowincji Hunan w Chinach, gdzie w ciszy podczas medytacji w ramach nauki przekazywał mnichom buddyjskim sposób walki oparty na Księdze Wróżb i Księdze Przemian, system ten zwany był po japońsku Shorinji Kempo (chińskie Schao Lin Chuan Fa). Bodhidharma nauczył pierwszej tradycyjnej formy (kata), znanej jako Osiemnaście rąk Buddy, po chińsku Shih pa lohan sho. Istotą sztuki walki zawsze pozostanie Droga, Ścieżka, japońskie Do (Dou), chińskie Tao (Dao). 

Wielu entuzjastów jego sztuki walki padało kolejno z wyczerpania spowodowanego surowością jego treningów. Wtedy Bodai Damura postanowił zmienić sposób nauczania swoich podopiecznych. Rzekł do nich: "Chociaż droga Buddy przeznaczona jest dla duszy, ciało i dusza są nierozłączne. Kiedy patrzę teraz na was, myślę, że nie ukończyliście swojego treningu z powodu wyczerpania. Dlatego nauczę was metody, przy pomocy której będziecie mogli rozwinąć wystarczająco siłę fizyczną, która umożliwia osiągnięcie istoty drogi Buddy". Dzięki metodzie Darumy mnisi z Shao-Lin (Shorinji) zdobyli reputację najlepszych wojowników w Chinach. Po zburzeniu klasztoru przez wojska mandżurskie, wielu mnichów ruszyło drogami państw Azji, nauczając przy tym technik prowadzenia walki wręcz, technik północnoindyjskiego Kalaripayat, Vajra Mushti (Wadźra Muszti). Mimo tajemnicy jaką otaczano Kempo, zdołało ono przeniknąć do świeckich warstw społeczeństw, zwłaszcza do kasty wojowników i jest dziś znane pod nazwą chińskiego boksu. 

System ćwiczeń w karate tradycyjnym można podzielić na trzy główne elementy:

* Kata - układ skoordynowanych ruchów, które wykonuje się w ustalonej kolejności. Kata można wykonywać także drużynowo (w trzy osoby). 
* Kumite - walka z przeciwnikiem bez uzbrojenia. 
* Kihon - trening polegający na doskonaleniu techniki swoich ciosów, walce z wymyślonym przeciwnikiem; doskonalenie podstaw, ćwiczenie podstawowych technik. 

Karate tradycyjne ma pięć głównych zasad, których powinien przestrzegać każdy prawdziwy karateka:

po polsku --- po japońsku (rōmaji) 

Po pierwsze, doskonalić charakter --- Jinkaku kansei ni tsutomeru koto
Po pierwsze, bronić drogi prawdy --- Makoto no michi wo mamoru koto
Po pierwsze, rozwijać siłę ducha --- Doryoku no seishin wo yashinau koto
Po pierwsze, przestrzegać zasad etykiety --- Reigi wo omonzuru koto
Po pierwsze, wystrzegać się porywczości --- Kekki no yū wo imashimeru koto 

Sensei - jap. 先生 dosł. "wcześniej urodzony"; "ten, który uczy"; w znaczeniu: "nauczyciel", "mistrz" – japoński tytuł honoryfikatywny stosowany podczas zwracania się do nauczycieli, profesorów, prawników, lekarzy, polityków, artystów, pisarzy oraz do ludzi, którzy osiągnęli pewien poziom mistrzostwa i zdolności nauczania we własnej dziedzinie. 

W japońskich sztukach walki sensei to termin określający starszego stopniem instruktora, nauczyciela sztuki walki. Zazwyczaj odnosi się on do osoby posiadającej przynajmniej 3 lub 4 dan, ale formy grzecznościowe nakazują zwracać się w ten sposób również do wszystkich posiadających stopień 1 i 2 dan - jeśli służą adeptom jako nauczyciele czy instruktorzy. Warto pamiętać, że dobry instruktor, nauczyciel - nie zawsze jest sportowym mistrzem walki, czempionem ringu - nie każdy bowiem ma talent do uczenia i ćwiczenia studentów. 

Terminem ō-sensei - jap. 翁先生 dosł. " wielki mistrz", "czcigodny mistrz" - często określa się założyciela danej budō uhonorowanego tym tytułem edyktem cesarza Japonii. 

Gichin Funakoshi Sensei - Karate Do Shotokan
Pierwsze formalne stowarzyszenie karate współczesnego typu zostało założone w maju 1917 roku w domu mistrza Kenwa Mabuni w Shuri na Okinawie. Mistrzowie Chomo Hanashiro, Yabu Kentsu, Chojo Oshiro, Gishin Funakoshi, Anbun Tokuda, Shinpan Shiroma, Masazumi Tokumura, Hoko Ishigawa i Chojun Miyagi założyli stowarzyszenie pod nazwą Karate Kenkyu Kai. W 1918 roku zostaje nakręcony pierwszy film dokumentalny o karate, występują w nim mistrzowie ze stylu Naha Te. W 1924 roku powstaje w Naha Karate Klub zakładają go: Chojun Miyagi, Juhatsu Kyoda, Jinan Shinzato, Koki Shiroma, Chotoku Kyan, Keiyo Madanbashi i Choki Motobu. W marcu 1926 roku z połączenia obu tych stowarzyszeń powstaje Okinawa Karate Club, który jest pierwszą formalną organizacją w historii karate. W 1930 roku Okinawa Karate Club - organizacja zrzeszająca różne style karate zostaje przyjęta do Okinawskiego Stowarzyszenia Atletycznego. Dnia 26 grudnia 1933 roku Okinawa Karate Club zostaje przyjęty do Dai Nippon Butoku Kai w Japonii i wtedy to karate zostaje oficjalnie uznane za gałąź japońskiego budo. 

Dnia 25 października 1936 roku odbyło się w Naha na Okinawie w Showa Kaikan spotkanie wybitnych autorytetów karate. Celem spotkania było określenie dróg rozwoju dla sztuki karate. Organizatorem spotkania była okinawska gazeta "Ryukyu Shinpo". W obradach uczestniczyli mistrzowie karate: Chomo Hanashiro, Choki Motobu, Choshin Chibana, Shinpan Shiroma, Chotoku Kyan, Juhatsu Kyoda, Chojun Miyagi, Chotei Oroku, Genwa Nakasone oraz 11 zaproszonych gości reprezentujących elity Prefektury Okinawy. Dyskutowano nad zatwierdzeniem nazwy karate pisanej jako "pusta ręka" czy lepiej "otwarta dłoń" (zapis ten jako pierwszy użył mistrz Chomo Hanashiro już w 1905 roku). Zaproponowano aby dodać do nazwy karate przyrostek "do" (czytaj dou) by pełna nazwa sztuki walki powstałej na Okinawie brzmiała Karate Do (czytaj: Karate Dou). Dyskutowano nad sposobem przeprowadzenia unifikacji, ujednolicenia nauczanych kata - form treningowych i pokazowych. Rozmawiano o konieczności usystematyzowania skali stopni, wymagań egzaminacyjnych i tytułów instruktorskich. Mówiono o wzrastającej pozycji karate na świecie i przywódczym charakterze Prefektury Okinawy w dalszym jego rozwoju. W styczniu 1937 roku powstaje Okinawa Prefectural Karate-do Promotion Society, którą to organizację zakładają styliści różnych szkół karate: Yabu Kentsu, Chomo Hanashiro, Chotoku Kyan, Choshin Chibana, Shinpan Shiroma, Chojun Miyagi, Jukatsu Kyoda, Chojo Maeshiro oraz Genwa Nakasone. Organizacja podejmuje końcowe decyzje zainicjowane na spotkaniu w 1936 roku. 

Straszliwa faszystowska II Wojna Światowa spowodowała śmierć wielu ludzi związanych z karate na Okinawie. Po wojnie każda szkoła podążała w innym kierunku - nie istniała żadna unifikacja każde dojo żyło we własnym świecie i było zbyt zajęte sobą aby pojąć próbę wypełnienia pustki w karate spowodowanej wojną. Style i szkoły karate na Okinawie pozostawały w izolacji i bez związków ze sobą, chociażby dlatego, że komunikacja listowna czy osobista zajmowała w dawnych czasach dużo czasu. Mimo to karate okinawskie zaczęło stawać się międzynarodowym i bardzo popularnym, także w krajach zachodu, gdzie niestety często jest redukowane do samoobrony i zawodów sportowych. Międzynarodowe karate zaczęło oczekiwać od Okinawy powzięcia zdecydowanych kroków w celu zorganizowanego pokierowania ruchem karate nie tylko w samej Japonii, ale na całym świecie. Wychodząc temu naprzeciw z inicjatywy mistrza Choshina Chibany w maju 1956 roku przedstawiciele ówczesnych czterech najbardziej liczących się szkół karate na Okinawie: Choshin Chibana (Okinawa Shorin-Ryu), Kanei Uechi (Uechi-Ryu), Meitoku Yagi (Goju-Ryu) i Shoshin Nagamine (Matsubayashi-Ryu) zakładają Okinawa Karate-Do Federation. Prezydentem organizacji zostaje Choshin Chibana. Federacja obejmuje swym zasięgiem wiele organizacji stylowych, staje się koordynatorem Okinawa Karate na świecie. Wprowadza trzy tytuły instruktorskie: renshi, kyoshi i hanshi oraz skalę stopni Kyu i Dan, która wcześniej nie była znana, gdyż poszczególni adepci-wojownicy rozsławiali swoje lokalne Dojo - miejsce ćwiczeń i nauczyciela. 

Wcześniej w karate pas służył tylko do przepasania keykogi (Gi) czyli bluzy, a jego kolor nie miał żadnego znaczenia. Skalę stopni ustalono jednak w zakresie 6 kyu - 10 dan czyli podobnie jak w judo. W dniu 26 lutego 1967 roku następuje zmiana nazwy na All Okinawa Karate-Do Federation. Prezydentem zostaje Shoshin Nagamine. W późniejszym czasie dokonuje się ponowna zmiana nazwy na Okinawa Ken Karate-Do Renmei. Organizacja kontynuuje stare tradycje jednocześnie dostosowując się mentalnie i filozoficznie do obecnych czasów i ducha pewnej rywalizacji sportowów olimpijskich. W październiku 1970 roku zostaje utworzona w Japonii World Union of Karatedo Organizations. Pierwszym prezydentem zostaje Sasakawa Ryoichi. W 1985 roku organizacja zostaje przyjęta do Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego, a w październiku 1993 roku zmienia nazwę na World Karate Federation - WKF. 

Obecnie karate uprawia około 60-80 milionów ludzi na wszystkich kontynentach, w tym w Indiach, Chinach i Tybecie. Wyróżnia się 6 podstawowych styli karate: Shorin-Ryu (Anko Itosu), Shorin-Ryu (Chotoku Kyan), Goju-Ryu (Chojun Miyagi), Uechi-Ryu (Kanbun Uechi), Shito-Ryu (Kenwa Mabuni), Shotokan (Gishin Funakoshi). Wszystkie te style utworzyli mistrzowie z Okinawy. Inne z uprawianych i popularnych styli są kombinacjami tych sześciu wyżej wymienionych. I tak np. Kyokushinkai (Masutatsu Oyama) to połączenie Shotokan i Goju-Ryu, a Wado-Ryu (Hironori Ohtsuka) to Shotokan z elementami Shindo Yoshin-Ryu Jujitsu. W obrębie każdego stylu funkcjonuje od kilku do kilkudziesięciu szkół karate, które posiadają własne struktury międzynarodowe, co w sumie daje spory bałagan w rozumieniu karate-do. Starzy mistrzowie cenili nie tyle styl ile umiejętności praktyczne i wysoką moralność indywidualnego mistrza i wychowanków jego Dojo (Dodźo, Dodzio) czyli szkoły - miejsca w którym nauczał i ćwiczył adeptów. 

Rządowa Komisja Karate Tradycyjnego i Kobudo 


Prefektura Okinawy utworzyła w swoim Urzędzie rządową komisję tradycyjnego karate i kobudo. W skład weszli światowego formatu mistrzowie z Okinawy: sensei Morio Higaonna (Goju-Ryu), sensei Kenyu Chinen (Shorin-Ryu) i sensei Masahiro Nakamoto (Kobudo). Na zdjęciu Gubernator Prefektury Okinawy Takeshi Onaga prezentuje stosowny dokument. Komisja rozpoczyna działanie od kwietnia 2016 roku. 

Shorin-Ryu jest oficjalnie uprawiane w Polsce od 1981 roku. Wprowadził go do naszego kraju sensei Aleksander Staniszew. Organizacją reprezentującą Shorin-Ryu jest Polska Unia Shorin-Ryu Karate. Zrzesza ponad 25 klubów z terenu 12 województw. Główne dojo mieści się w Pińczowie. Shorin-Ryu Karate jest oficjalnie dopuszczone do uprawiania na terenie naszego kraju (Monitor Polski nr 16 z 23.05.1989 r.) oraz uznane za dyscyplinę sportową (Monitor Polski nr 59 z 30.09.1996 r.) i zał. nr 2 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dn. 18.01.2001. Karateka Shorin-Ryu uzyskują od wielu lat uprawnienia instruktorskie oraz trenerskie zgodnie z programami i wymogami Ministerstwa Sportu, chociaż najbardziej potrzebne jest spełnianie wymogów stawianych przez KARATE. Mistrz Kenyu Chinen jest nauczycielem sensei Aleksandra Staniszewa (8 dan) - przedstawiciela Okinawa Shorin-Ryu Karate w Polsce. Systematycznie od wielu lat do naszego kraju przyjeżdża okinawański mistrz Kenyu Chinen, który na licznych seminariach nadzoruje postępy polskich karateka Shorin-Ryu. Comiesięcznie ogólnopolskie staże prowadzi też sensei Aleksander Staniszew. To wszystko jest gwarantem rzetelnej wiedzy, którą Polacy zdobywają maksymalnie "z pierwszej ręki". 

Idealistyczna wizja to rocznicowe spotkania głównych nauczycieli i mistrzów wszystkich styli karate, którzy wspólnie ćwiczą, po jednym 2-3 godziny trwającym treningu prowadzonym przez każdego z głównych mistrzów i nauczycieli. Wzajemne poznawanie się i ćwiczenie, doskonalenie, wzbogacanie umiejętności to jest centralna idea prawdziwego Karate Do oraz wielu innych sztuk walki. Prestiżowy ranking klubów, szkół i stylów także w celach prestiżowych należy kultywować, tak jak w dawnych czasach, metodami Wojowników. Raz na trzy lata organizowano turnieje w których każda szkoła danego mistrza (dzisiaj także styl lub klub) wystawiała najlepszego adepta (zawodnika), a metodą walk każdy z każdym - wyłaniano najlepszego zawodnika w walkach (kumite). 

Filozofia, religia i duchowość mieszkańców Ruykyu


Religia, duchowość i filozofia życiowa mieszkańców Wysp Ryukyu w tym Okinawy to środowisko w którym kształtowała się sztuka, którą współcześnie znamy jako Karate Do. Wierzenia i zwyczaje oraz filozoficzno-duchowe ideały mieszkańców Wysp Ryukyu są pewną mieszanką tradycyjnego silnego kultu przodków, animistycznych wierzeń w pozagrobowe życie dusz i duchów, wiary w istnienie bóstw oraz duchów świata niewidzialnego. Na wierzenia, religijność i duchowość mieszkańców Wysp Ryukyu wpłynęły wielkie systemy filozoficzno-religijne jak rodzimy szamanizm, konfucjanizm, taoizm, shintoizm oraz buddyzm. Jednym ze starożytnych wierzeń czy zasad jest onarigami (おなり神) czyli duchowe zwierzchnictwo kobiety pochodzącej od Amamikyu wyrażane w misteryjnym kapłaństwie kobiet (kapłanka zwana jest noro), a jej aktywność znana jest jako yuta czyli bycie medium ze światem przodków, duchów i bóstw. Jedną ze zdrowych zasad jest nieprzejadanie się, odchodzenie od stołu gdy żołądek wypełniony jest jedzeniem w zaledwie 80 procentach. Dieta tradycyjna, stosowana także w okinawskim Karate Do, opiera się na spożywaniu posiłków z ryżem i warzywami, a także piciu zielonej herbaty. W zdrowym odżywianiu dominują produkty pochodzenia roślinnego, których jest około 4/5 czyli 80 procent przy jednoczesnej dużej różnorodności produktów w liczbie ponad 200 rozmaitych roślin do zjedzenia. 

Archipelag Wysp Riukiu - Ryukyu
Odżywianie mieszkańców Okinawy to połączenie kuchni japońskiej, chińskiej i tajwańskiej. Podstawę stanowią soja, pełny ryż, słodkie ziemniaki, owoce, warzywa. Najpopularniejszą potrawą na Okinawie jest champuru – mieszanka tofu, sezonowych warzyw i gorzkiego melona (goya). Jednak największym atutem tej diety jest jej różnorodność. W kuchni na Okinawie wykorzystuje się średnio około 200 produktów, z których 35 je się regularnie, a aż 18 niemal każdego dnia. Specyfiką odżywiania mieszkańców Okinawy jest to, że zawiera niezwykle dużo flawonoidów. To najsilniejsze ze znanych przeciwutleniaczy. Chronią przed atakiem wolnych rodników i dlatego potrafią pomóc na dłużej zachować młodość. Specjaliści od żywienia zalecają, aby produkty bogate we flawonoidy pojawiały się w naszej diecie, tak jak u mieszkańców Okinawy, przynajmniej trzy razy w ciągu dnia. Niezmiernie dużo tych cennych związków zawiera zielona herbata. Bogate we flawonoidy są również soja, czerwone winogrona, kakao, nasiona lnu, aronia, żurawiny, jagody, maliny, czarne porzeczki, jeżyny, truskawki i owoce cytrusowe. Okinawska recepta na zdrowie pozwala jeść mięso ssaków czy drobiu, ale nie występuje ono w jadłospisie częściej niż raz w tygodniu. Zamiast mięsa takiego jak wieprzowina jada się ryby, szczególnie ryby o ciemnym mięsie jak tuńczyk i makrela. Studia nad okinawskimi stulatkami pokazały, że w ich diecie rzadko pojawiają się słodycze i mocne trunki (wino, alkohol). W jadłospisie powinien się znaleźć na stałe słodki ziemniak, który zawiera wiele antyoksydantów. Okinawa jest znana z długowieczności jej mieszkańców i największej ilości stulatków w populacji. 

Okinawa ma odrębne wierzenia bliskie animizmowi. Ryukiuańskie religie mają charakter matriarchalny, gdzie kobiety pełnią najważniejsze funkcje. Za czasów królestwa religia była zinstytucjonalizowana, a kapłanki noro wciągnięte w administrację państwa. Najwyższą kapłanką była kikoe ōgimi – zazwyczaj siostra lub żona króla. Według tradycyjnych wierzeń kobiety posiadają moc ochronną mężczyzn. Na Okinawie popularny jest szamanizm. Szamanki yuta pełnią ważną funkcję w społeczeństwie, pomagając ludziom uporządkować swe relacje z duchami przodków. Buddyzm i sintoizm (shinto) nie zapuścił głębokich korzeni w społeczeństwie Okinawy i stąd brak tutaj licznych świątyń buddyjskich i sintoistycznych chramów jakie występują w Japonii. Okinawa jest znana z pięknych pieśni ludowych oraz instrumentu sanshin na którym chętnie grają tamtejsi adepci sztuk walki, w tym karate. Sanshin trafił na Okinawę z Chin w XIV wieku i wywodzi się od chińskiego sanxian. Z Okinawy trafił później do Japonii dając początek samisenowi. Różnica między sanshinem a samisenem jest taka, że sanshin jest obciągnięty skórą węża, a samisen skórą kota. 

Najstarsza kobieta w rodzinie odpowiedzialna jest za utrzymanie buchidan - domowego ołtarza poświęconego przodkom rodu, hinukan - najważniejszego bóstwa domowego będącego sercem domostwa i rodziny oraz furugan - obmywanie bóstwa w uroczystej ceremonii. Najważniejszymi przodkami riukiuańczyków są Utin - Niebo, ojciec, Jiichi - Ziemia, matka, oraz Ryuuguu - Morze, Ocean - miejsce z którego wszyscy pochodzimy. Istnieje wiele Kami - bóstw trwających przez wieki od najdalszej starożytności. Sfery istnienia zwane są Usachi-yu - Starożytny Wiek, Wieczność, w której żyją bóstwa i wielkie dusze ludzi, oraz Nakaga-yu - Średni Wiek w którym żyją dusze trwające już przez 25 generacji, pokoleń czy wcieleń, ale nie należą jeszcze do świata Kami, bóstw. Przodkowie należą do kategorii  futuchi (futuki) - kolektywnej świadomości duchów. Przodkowie z ostatnich 25-ciu pokoleń należą do sfery Ima-ga-yuu czyli Współczesnego Wieku, duchów przodków którzy przychodzą do rodzinnego grobowca zwanego haka. Istnieje bóstwo ognia zamieszkujące w kuchni oraz bóstwo wody i kąpieli zamieszkujące domową łazienkę. 

Społecznościowy kult obejmuje szczególnie lokalne bóstwa wody i morza oraz bóstwa gór, szczytów gór - podobnie jak ma to miejsce w duchowych tradycjach shintoistycznej oraz taoistycznej. Najświętszym miejscem (utaki) dla mieszkańców Królestwa Ryukuy jest  Sefa-utaki, miejsce w którym zstąpiła Bogini Amamikyu, założycielka Wysp Ryukyu. Popularna sztuka to także neutralizowanie wpływów złych duchów oraz usuwanie złych duchów z osób i miejsc czyli szamańskie egzorcyzmy. Duchy zwane yosei mogą być także sztucznymi wytworami, a gdy mają postać małego chłopca z czerwonymi włosami nazywane są kijimunaa lub bunagaya - stworzeniami magicznymi, magicznymi chłopcami. Magicznie stworzone duchy żyją często w koronach drzew gajumaru czyli na drzewach banyan. Inny rodzaj sztucznie poprzez zabiegi magiczne stworzonych duchów to shisa - skrzyżowanie lawa z psem. Zmagicznych istot znane są smoki wodne, wyrażające potęgę morza i oceanu, mieszkające w królestwie podwodnym, a posiadające, jak smok Irosetsuden, nieomal boską moc. Smocze duchy podobne są do znanych z chińskiej mitologii taoistycznej oraz do smoków z centralnej i wschodniej Azji. 

Mabui, dosłownie duch czy dusza, duchowa esencja, życie, to główna idea religii i duchowości Wysp Ryukyu. Mabui to esencja czy istota Jaźni, zarówno w znaczeniu Duszy jak i w znaczeniu Energii Życia - jak Mana u Hawajskich Kahunów. Mabui jest nieśmiertelną istotą Jaźni, Mabui jest wiecznie trwającą Energią Życia, samym Życiem w swej istocie. Mabui jest pewną szczególną cechą, osobniczym charakterem, indywidualnością pozwalającą się duszom odróżniać od siebie. Mabui po śmierci ciała wędruje, może się wcielać, a także opanowywać cudze ciała lub włóczyć po różnych miejscach, przebywać w jakiejś okolicy. Mabui-wakashi to rytualna ceremonia oddzielenia dusz jakie do kogoś przylgnęły powodując tak zwane opętanie czy owładnięcie człowieka żyjącego przez człowieka zmarłego. Mabui, poodbnie jak hawajska Mana znana z praktyki Huny, przekazywana jest poprzez bezposredni kontakt. Mabui może być także przekazywana poprzez kontakt z przedmiotami z którymi była związana jakaś osoba, w tym osoba zmarła. Przykładowo wnuczka dziedzicząć i nosząc pierścionek czy obrączkę swojej babci - może zostać przeniknięta przez Mabui swojej babci - dziedziczyć częściowo lub całkowicie cechy charakteru, talenty i skłonności swojej babci, a także może zostać opętana, jesli babcia jest duchem negatywnym. Mabui dziecka jest znacznie słabiej związana z ciałem i używanymi przedmiotami niźli Mabui osoby starej, która długo żyła na Ziemi. Broń którą ćwiczyli i walczyli nasi przodkowie oraz mistrzowie - dziedziczymy razem z ich Mabui - energią, a często z magicznymi duchami wspierającymi naszych przodków. I trzeba to bardzo szanować dziedzicząc takie amulety w sztukach walki po naszych mistrzach czy przodkach, szczególnie po ich śmierci, przez przynajmniej 25 pokoleń. 

Mabui-utushi to utracenie Mabui czyli opuszczenia ciała przez duszę, co powoduje rozliczne fizyczne i psychiczne objawy tak zwanej utraty duszy, utraty energii życiowej. Dzieci w czasie silnych konfliktów z rodzicami często tracą duszę, gubią Mabui częściowo lub całkowicie - dlatego rolą władzy rodzicielskiej jest łagodzenie konfliktów z własnymi dziećmi. Rolą szamanów jest przywołanie Mabui tak, aby powróciło do ciała, co oznacza fizyczne i psychiczne uzdrowienie dziecka. najczęściej wykonywanymi rytuałami są Mabui-Gumi dla osób które zgubiły czy utraciły duszę oraz Uchatou-Mintou dla odwrócenia skutków utraty duszy lub dla odsunięcia od siebie możliwości utraty duszy. Praktyki gromadzenia oraz odzyskiwania energii życiowej, scalenia duszy i wzmocnienia duszy są dobrze znane w tradycjach shintoistycznej i taoistycznej oraz w rodzimowierczych odmianach szamanizmu. Mabui opuszcza ciało częściowo lub całkowicie w czasie wstrząsających, bardzo traumatycznych wydarzeń, wypadków, życiowych tragedii, ciężkich chorób, śmierci bliskich, widzianych czy przeżytych katastrof i podobnych zdarzeń. Ludzie pozbawieni duszy, osoby które utraciły Mabui - tracą często chęci do życia, żyją jak w transie lub filmie, w ogromnych dystansie do rzeczywistości, jak za szklaną szybą. Z powodu utraty części lub całości Mabui osoby są w stanie szoku, bez siły do życia, bezemocjonalne, bezduszne, puste w środku, w stanie beznadziejności, w poczuciu bezsensu życia. Wiele postaci psychoz lękowych, stanów lękowych oraz stanów depresyjnych lub lękowo-depresyjnych - to skutek utraty części Mabui lub całkowitego opuszczenia ciała przez Mabui. 

Ubogie relacje międzyludzkie oraz ubogie relacje ze światem duchów, urojenia niematerialnych mocy które jednak są niemierzalne - mogą być skutkiem utraty duszy, utraty Mabui. Dawni mistrzowie sztuk walki zwracali uwagę na to, czy ich uczniowie mają scaloną duszę, czy ich Mabui jest silnie obecne w ciele, a także szkolili uczniów aby byli psychicznie odporni i niepodatni na utratę Mabui, gdyż utrata Mabui bardzo osłabia zdolność bojową Wojownika. Wobec osób zagrożonych utratą Mabui natychmiast rozpoczyna się szamańskie śpiewanie czy recytowanie: "Mabuya, mabuya, utikuyou" lub tylko "Mabuya, mabuya". Kiedy pojawiają się sytuacje zagrożenia utratą Mabui lub podejrzenie, że część Mabui została zagubiona, osoba próbuje ją odzyskać przebywając w dobrze znanych i ulubionych miejscach, w tym siedząc w ulubionym fotelu, na łóżku na którym sypia od lat, przebywając w swoim ogrodzie, ubierając się w ulubioną odzież, wykonując ulubione zajęcia, przebywając z dobrze znanymi ludźmi. Niestety, pacjenci po wypadkach, przebywający w szpitalach, są ubierani w obcą odzież, śpią w obcym łóżku, nie mają swoich ulubionych rzeczy ani zajęć, są trzymani wśród zupełnie obcych osób - co sprzyja lub nawet powoduje utratę Mabui. Najstarsza kobieta z rodziny powinna wykonywać ceremonie przywołania Mabui z powrotem do ciała w miejscu czy miejscach gdzie najprawdopodobniej nastąpiła utrata Mabui. Najpierw jednak przywołuje się przodków i domowe bóstwa rodziny aby pomogły w sprowadzeniu z powrotem Mabui danej osoby. 

Kaminchu lub kamigutsu, 神人, かみんちゅ, "dobrzy ludzie", "boscy ludzie" to osoby na Wyspach Ryukyu, w tym na Okinawie, które specjalizują się w praktykach duchowych, magiczno-religijnych, odpowiednik szamanów w innych kulturach. Kaminchu manifestuje duchowe moce i zdolności związane z bóstwami Kami, moce duchowe zwane seji. Kaminchu, szamani riukiuańscy służą jako media z zaświatami, wykonują tradycyjne rytuały ofiarne (magiczne), potrafią wykonywać bardzo wpływowe i skuteczne modlitwy, działają jako uzdrowiciele lub strażnicy odmieniający los na lepszy, przepowiadacze przyszłości i jasnowidze, a także bywają źródłami głębokiej medytacji jaka zdarza się w ich obecności lub z ich inicjatywy. W języku używanym na Okinawie, shiji oznacza pogłębioną zdolność odczuwania i przeczuwania, zdolność komunikowania i zdolność kierowania Mocą antycznych, starożytnych bóstw niebiańskich (aniołów). Kobiety-szamanki, podobnie jak w Korei i dawnej Japonii, pełnią główną rolę szamańskich rytuałach spotykanych na Okinawie i Wyspach Ryukyu. Kaminchu posiada bardzo wysoką, nieomal arystokratyczną pozycję społeczną, której nie zniosła ani japońska ani amerykańska okupacja. Noro lub nuuru to najstarsze i najbardziej doświadczone szamanki kapłanki, które mają także zdolność zjednywania magicznej boskiej siły najpotężniejszych bóstw oraz wyrażania ich woli. 

Kobiety wybrane jako Kaminchu otrzymują specjalne poświęcające inicjacje zwane Izaiho, które przeprowadzane są raz na dwanaście lat, jeśli są odpowiednie do tej roli kandydatki. Wybierany jest czas najbardziej odpowiedni dla wyświęcenia nowych szamanek, z pomocą metod astrologicznych, a każda kobieta w wieku od 31 do 70 roku życia może mieć szansę na rolę Kaminchu w społeczności. W niektórych regionach Wysp Riukiu tradycje szamańskie osłabły wskutek amerykańskiej okupacji i nachalnej ateizacji po II wojnie światowej. Noro jest w danej okolicy jest kimś w rodzaju kapłanki-królowej lokalnej społeczności, podobnie jak to było z szamańskimi wyroczniami dawnej Grecji, wśród Celtów czy wśród Słowian. Chińskie kroniki Północnego Wei opisują duchowy, społeczny i polityczny wpływ Noro w podobny sposób jak Juliusz Cesar opisuje wpływy kapłanek Druidów. Współcześnie, Noro są bardziej kapłankami niźli królowymi, często posiadają jednak silne rodzinne koneksje i wpływy. Silne połączenie szamanek Noro z władzą polityczną trwało praktycznie aż do końca XIX wieku. Współcześnie Noro widoczne są publicznie na samej Okinawie podczas wielu świąt religijno-duchowych, chociażby w czasie święta Shioya w wiosce Ogimi czy w Iheya podczas lipcowego święta Ungami/Unjami. 

Najczęściej spotykanym rodzajem kapłana szamana jest Yuta, osoba pracująca personalnie z pacjentem czy rodziną, wsłuchująca się w głosy duchów ostrzegających i osób zmarłych, rodzaj tradycyjnego medium pomiędzy światem żywych, a światem zmarłych. Yuta to rodzaj kapłaństwa szamańskiego także mocno sfeminizowany, gdyż około 95 procent Yuta to kobiety. Yuta zwykle doznają powołania we wczesnej młodości, a kto wezwania do bycia Yuta - pośrednikiem czy pośredniczką w kontaktach pomiędzy duchami żyjącymi w ciele jako ludzie, a duchami bezcielesnymi osób zmarłych zignoruje zwykle doświadcza pewnych szczególnych dolegliwości i rodzaju pecha życiowego, po którym poznać, że mamy do czynienia z osobą, która zignorowała wezwanie przodków z zaświatów. Yuta często wspominają, że nie mogą komunikować się z duchami, które osiągnęły poziom Kami (Bóstwa) czy Buddy (Oświecenie), gdyż te są w innej sferze niż krainy świata zmarłych dusz ludzkich. Dla kontaktów z zaświatami, z duszami zmarłych, za najlepsze uważane są dni tygrysa oraz dni bawołu wedle kalendarza chińskiej astrologii. Każdy dzień w roku ma przypisanie do jednego ze zwierząt, podobnie jak kolejne lata kalendarzowe oraz miesiące. Mistrzowie tradycyjnego Karate Do z Okinawy zawsze radzili się i radzą się swoich kapłanek-szamanek czy przyjąć jakiegoś ucznia na naukę w swojej szkole walki, w swoim Dojo. Odrzuceni nie powinni płakać, zapewne się zwyczajnie nie nadawali albo mieli złe intencje w postaci zbytniej modyfikacji stylu lub złe skłonności do porzucenia czy oczerniania Mistrza. Należy poczytywać to za zaszczyt, że rodzina danego Mistrza, duchy jego przodków i bóstwa wyraziły zgodę na to, aby nas uczyć sztuki Karate. Niestety, na zachodzie, w Ameryce i Europie, tradycja ta nie jest już przestrzegana, co grozi sztuce Karate wypaczeniem lub nawet upadkiem. 

Domowy ołtarzyk przodków i bóstw - Okinawa
Większość świąt na Okinawie celebrowanych jest wedle kalendarza księżycowego, w harmonii z fazami Księżyca i rachubą lat. Nirai Kanai to miejsce pochodzenia wszelkiego życia, mistyczne miejsce na Wschodzie z którego przychodzą wszystkie dusze. Hołd ku temu miejscu składany jest twarzą w kierunku wschodnim. Miejsce to znajduje się na legendarnej wyspie Kudaka. Bóstwa (anioły) z Nirai Kanai wiele razy pojawiały się na Wyspach Ryukyu przynosząc wiedzę oraz rozmaite wynalazki, narzędzia i użyteczną wiedzę. Całkiem możliwe, że owa mityczna wyspa to miejsce pochodzenia ludu riukiuańskiego, ślady dawnej migracji z jakiejś z wysp Oceanu Spokojnego. Nirai Kanai określane jest jako Irosetsuden, podwodne królestwo Smoka - Króla Mórz i Oceanów (Ryuuguu), co może wskazywać, na mityczną wyspę lub dawny kontynent, który został pochłonięty przez wody oceanu. 

Paantu Matsuri odbywa się na wyspie Miyako na Okinawie. Festiwal wywodzi się z rytualnych egzorcyzmów przeprowadzanych przez lokalne kapłanki. Nazwa pochodzi od Paantu – bóstwa lub ducha z pierwotnej religii Okinawy. Istnieje podejrzenie, że Paantu Matsuri jest obrzędem mającym swoje początki w Papui Nowej Gwinei, ze względu na noszone podczas rytuału maski. Wyróżnić można kilka wersji tego zwyczaju, każda odbywa się w innym terminie, w innej części wyspy. Jedna z nich jest świętem radości. Trzech mężczyzn pokrytych błotem oraz liśćmi palmowymi, noszących maski, uosabia Paantu. Biegają oni po miasteczku i, aby zapewnić ludziom szczęście, starają się ubrudzić ich błotem. Druga wersja zakłada, iż Paantu jest wcieleniem zła i należy go wypędzić z okolicy. Kapłanki pokryte błotem i ubrane w liście palmowe przy pomocy gałęzi kamforowych i okrzyków wyganiają demony z miasta.  

Ikigai jest jednym z filarów długiego i zdrowego życia. Ikigai oznacza „swój cel”, cel życiowy. Emerytura jest pojęciem obcym w Okinawie. Zdaniem mieszkańców tej wyspy, należy uczynić swoje życie pełnowartościowym, bez względu na to, ile mamy lat. Możesz pomagać innym i dalej szukać sobie kolejnych misji do wykonania. Ikigai to cel i sens życia, to powód, dla którego wstajesz co rano, działasz i chce Ci się żyć. Ikigai oznacza, że wiesz jak zwiększyć własna energię. Wiesz jak oczyścić się z toksycznych myśli. Wiesz, jak pozbyć się niechcianych wzorców i przekonań. Ikigai to mniej strachu i lęku w sobie. Ikigai to wdzięczność, wiara w możliwości, słuchanie serca, szacunek do ciała. Ikigai to odzyskanie siebie dla siebie i dla społeczeństwa. Duchowość, mistyka a nie jedynie formalna religia, jest ważnym elementem życia ludzi na Okinawie. Są tam przeprowadzane różne poranne rytuały i istnieją liczne grupy medytacyjne. Okinawianie nie uciekają od muzyki i tańca, ponieważ wierzą, że to ożywia ich duszę. Tubylcy grają na charakterystycznych dla Okinawy instrumentach, np. na tradycyjnym banjo. Kobiety w Okinawie są albo Noro (kapłanki rytualistki) albo Yuta (szamanki media). 

W przeciwieństwie do myślenia, które jest widoczne na Zachodzie, gdzie na każdą dolegliwość jest jakaś pigułka, mieszkańcy Okinawy łączą ze sobą naukowe i szamańskie aspekty, aby poprawić ogólny stan swojego zdrowia i kondycję. Okinawianie prowadzą szamańskie praktyki lecznicze związane z ideą Mabui, wierzą w potęgę duchowości, ale stosują też niektóre przydatne naukowe metody zachodnie. Głęboko wierzą w witalność i zdrowie ludzi w swoich wioskach. Szczególnie starsze kobiety odgrywają aktywną rolę przywódców religijnych i duchowych szamanek w wioskach. Starożytne zioła, takie jak te stosowane w ajurwedzie i tradycyjnej medycynie chińskiej czy japońskiej, są używane w życiu codziennym. Szczególnie popularnym z ziół jest kurkuma, którą spożywa się w dużych ilościach (w większości w herbacie). Posiada ona liczne wartości prozdrowotne, w tym przeciwutleniające i odtruwające naszą wątrobę. Mieszkańcy Okinawy o wiele lepiej od nas radzą sobie w sytuacjach stresowych, a także mają o wiele bardziej pozytywne spojrzenie na życie. Okinawianie prowadzą zdecydowanie wolniejsze tempo życia i częściej spędzają czas ze swoimi bliskimi. Wyniki laboratoryjne ujawniają niski poziom homocysteiny, zapalnego aminokwasu obecnego u osób z chorobami serca. Wykazano, że mieszkańcy Okinawy mają o 80% niższe ryzyko zawału serca! Mabui to idea, która zdecydowanie powinna być obecna w nauczaniu karate i kobudo prowadzonym na zachodzie w formie tradycyjnego Karate Do rodem z Okinawy. Mabui jest nieomal pojęciem identycznym z biblijnym, hebrajskim pojęciem Nefesz oznaczającym zarówno oddech jak i duszę, życie w człowieku, które odchodzi w chwili śmierci. 

Pod względem kulturowym Okinawa różni się od pozostałych wysp Japonii do tego stopnia, że Japończycy wyrażają się o niej jak o „obcym kraju”. Okinawa szczyci się odmiennymi tradycjami, odrębną literaturą, muzyką, architekturą i religią. Silne są tutaj wpływy kultury chińskiej, czego najlepszym przykładem jest architektura zamku królewskiego w Shuri. Nieodłącznym elementem krajobrazu Okinawy są olbrzymie grobowce w kształcie skorupy żółwia (jap. kamekōbaka). Grobowce te dotarły z Chin (Fujian) w XVII wieku. Niemal na każdym kroku można natrafić na figurki lwów shiisaa, które strzegą domostw. Tradycja lwów także pochodzi z Chin i dotarła tu w XV wieku. Z Chin pochodzą też ishigantō – niewielkie obeliski stawiane narozstaju dróg, które chronią okoliczne domy przed nieproszonymi duchami. Mieszkańcy Okinawy obchodzą chińskie święto zmarłych qingming (ok. shiimii). Pochodzenia chińskiego są także wyścigi smoczych łodzi (ok. haarii). 

Dawna literatura Okinawy rozwinęła się w oparciu o język japoński (pismo kana). Najstarszą formą literacką sięgającą XII wieku jest pieśń omoro. Omoro były pieśniami ludowymi i opowiadały o najstarszych dziejach Ryukyu. W XVI i XVII wieku zostały skompilowane w antologię omoro sōshi. Z Okinawy wywodzi się poezja ryūka – czterowersowa pieśń licząca 30 sylab (8-8-8-6). Ryūka narodziła się w ok. XV-XVI wieku i szybko rozpowszechniła się na wszystkich wyspach od Amami po Yaeyama (na Amami jest znana jako shimauta). Do jej rozwoju przyczynił się importowany z Chin instrument sanshin. Okinawa ma także własny dramat sceniczny kumiodori, który powstał w XVIII wieku w oparciu o japońskie dramaty no i kyogen. Kumiodori został stworzony z myślą o rozrywce dla chińskich posłów, którzy przybywali z inwestyturą dla króla Ryukyu. W literaturze Ryukyu obserwujemy brak prozy. 



LINKI 


Poczytaj o zasadach treningu karate 


2 komentarze:

  1. No, no. Ktoś się postarał i zebrał naprawdę sporo informacji. Poza częstym nieporozumieniem tradycyjne karate - karate tradycyjne i leciutkim przegięciem tymu "moje najlepsze", wszystko inne bez zastrzeżeń, solidnie, wyczerpująco. Brawo

    OdpowiedzUsuń
  2. Bardzo fajnie przedstawiony temat tradycyjnego karate.

    OdpowiedzUsuń